زمینههای استفادهاز مبانی نظری رویکرد نقد کهن الگویی در شعر حافظ و تحلیل شخصیت نمادین «پیر مغان» با این رویکرد
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
نقد کهنالگویی میکوشد کلیه عناصر فرهنگی را که بهطور ناخودآگاه در آفرینش اثر ادبی مؤثر بودهاند، مورد بررسی قرار دهد و بدین وسیله اثر ادبی، یا برخی بنمایههای موجود در آن را، در نسبت اثر با ناخودآگاه جمعی مؤلف، به ژرف ساخت کهن الگویی آن تأویل کند. میتوان از این روش، در شناخت بهتر نظام معنایی و ارائه تفسیری متفاوت از بافت نمادین غزل حافظ استفاده کرد. بر همین اساس، در این جستار دو محور دنبال شده است: ابتدا ضمن ذکر زمینههای استفاده از برخی مبانی نظری این رویکرد، روش مدلهای پیشنهادی برای بررسی شعر حافظ با این نظریه ارائه شده است. سپس- به عنوان "متن نمونه"- برای انتخاب و تحلیل عناصری نمادین از شعر حافظ، شخصیت اسطورهمانند "پیر مغان" برگزیده شده، با این نظریه در تحلیل و تأویل آن کوشش شده است. در این پژوهش، به تحلیل روانشناختی مثلث سمبولیک پیر- جام- شراب در سطوح معنایی شعر وی پرداخته شده و در بررسی شکلگیری فرایند "فردیت" در لایههای استعاری شعر حافظ، این نتیجه حاصل شده که شخصیت پیر مغان، شخصیت نمادین است که از فرافکنی روانشناختی الگوی "انسان مثالی" (کامل) در شعر او حاصل شده است و در چرخه تکامل فردیت شعر وی، شاعر این الگوی کمال درونی را در ناخودآگاه متن خویش شبیهسازی کرده است.
منابع مشابه
بررسی کهن الگویی زمان در شعر حافظ
هدف از پژوهش حاضر دریافت ابعاد و شیوههای ظهور مقولۀ زمان از دیدگاه کهنالگویی در دیوان حافظ است. زمان، مفهومی گسترده، عمیق و تا حدود بسیار زیادی ناشناخته و کهن است که از آغاز آفرینش، ذهن بشر را به خود مشغول کرده و در فرهنگ ایران و جهان سابقهای بسیار طولانی دارد؛ به گونهای که گاه در برخی باورهای کهن، زمان را یکی از خدایان یا حتی خدای خدایان میدانستهاند. ازل، ابد، نامیرایی، جاودانگی، عهد ا...
متن کاملتطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهنالگوی پیر خردمند یونگ
شعر حافظ که آینه دنیای خیالانگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگیهای معنایی و هنرورزیهای زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهنالگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روانشناختی است که در دهههای اخیر همچون مطالعات میانرشتهای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهنالگویی در نهاد انسانها میپردازد، را...
متن کاملتطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهن الگوی پیر خردمند یونگ
شعر حافظ که آینه دنیای خیال انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی های معنایی و هنرورزی های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن الگویی در نهاد انسان ها می پردازد، را...
متن کاملاز پیر خرد یونگ تا پیر مغان حافظ
یکى از کهنالگوهاى ضمیر ناخودآگاه جمعى که یونگ آن را در روانشناسى تحلیلى خود مطرح کرده، پیر خرد است. این کهنالگو غالبا به صورت شخصیتى که جنبه راهنما دارد، در وجود فرد ظاهر مىشود. یونگ این کهنالگو را در دوران جوانى به صورت یک شخصیت مسن و مقتدر در ساختار وجودى خویش کشف کرد و آن را شخصیت شماره دو نام نهاد. به اعتقاد یونگ پیر خرد در وجود مرد به صورت یک راهنماى مذکر یا پیرمرد خردمند و در وجود زن...
متن کاملقصه شناسی تطبیقی با رویکرد کهن الگویی
خاستگاه جمعی و عمیق قصهها سبب ایجاد شباهتهای شگفتانگیز در میان قصههای ملل مختلف شده است. در کنار دیدگاههایی که دربارۀ خصلت آموزشی قصه و ارتباط آن با دوران بلوغ و مسائل جنسی مطرح است، دیدگاههای دیگر نیز بر ارتباط قصه با الگوهای جمعی و اساطیری تأکید دارند. براین اساس، قصه دربردارنده حرکت درونی انسان برای رسیدن به انسجام و یکپارچگی است و روند آن بر ارتباط بین خودآگاه و ناخودآگاه متمرکز شده ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1392 شماره شماره اول
صفحات 81- 105
تاریخ انتشار 2014-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023